.
 


Vom Reichtum der portugiesischen Sprache

von Peter Koj

Materialsammlung:
Bedeutungsgleiche und -ähnliche Wörter
(Sinónimos ou quase-sinónimos)


Die nachfolgende Zusammenstellung enthält Begriffe und Ausdrücke, die ich während meiner Tätigkeit als Lehrer an der DS Lissabon gesammelt habe. Sie erhebt keinerlei Anspruch auf wissenschaftliche Systematik oder Vollständigkeit; sie entstand vielmehr spontan und por carolice, wie man in Portugal sagt, d.h. aus Liebhaberei. Trotzdem bin ich dankbar für Kritik oder Ergänzungen, entweder per Post (Dr. Peter Koj, Susettestr. 4, 22763 Hamburg, Tel. 040-39 80 47 73, Fax 040-46 00 88 41) oder per e-mail ().
N.B. Der Genus der Substantive ist nur angegeben, soweit aus der Endung (-o, bzw -a) nicht eindeutig erschließbar.

Verzeichnis:

  1. bebedeira

  2. cabeça

  3. caminho

  4. cansado

  5. carvalho

  6. citrinos

  7. colectivos de animais (Herde etc)

  8. colina

  9. curral (Stallungen je nach Tierart)

  10. estar em dificuldades

  11. dinheiro

  12. embarcações (Schiffs- und Bootstypen)

  13. escuridão

  14. estúpido

  15. fugir

  16. grupo de pessoas, multidão

  17. mandar alg. embora

  18. orgulho, soberba

  19. patifes, malfeitores

  20. porco

  21. sova

  22. troçar

  23. vadiar

  24. ventos

  25. zé-ninguém

Abkürzungen:

alg. = alguém (jemand/en)
arc. = arcáico (archaisch)
bras. = brasileiro (brasilianisches Portugiesisch)
cal. = calão (Slang)
dim. = diminutivo (Verkleinerung)
euf. = eufemismo (Verniedlichung)
fam. = familiar (umgangssprachlich)
fem. = feminino (weiblich)
fig. = sentido figurado (übertragener Sinn)
fisiol. = fisiológico (körperlich)
jur. = termo de jurisprudência (juristischer Ausdruck)
lit. = literário (literarisch)
masc. = masculino (männlich)
pej. = pejorativo (herabsetzend)
prov. = provincianismo (regionaler Ausdruck)
psicol. = psicológico (psychologisch)


1. Bebedeira

a) Substantivos ( = Suff, Trunkenheit)

borracheira, fam. cardina, cal. carraspana, fam.
cartola, fam. cega, cal. ebriedade, lit.
fardeta moafa, pop. mona, cal. opa, prov.
perua, fam. piela pifão
pifo pileque, bras. piteira
rosca tachada, cal. torcida
tosga, cal. turca(s)


b) Adjectivos ( = betrunken)

bêbado borracho, fam. chingado, prov.
ébrio, lit. em estado etílico embriagado
entrado, fam. entradote, dim. euf. esquinado, cal.
etilizado, cal. grogue grosso, fam.
inebriado pingado, fam. pingueiro
tachado tocado toldado
zaranza, prov. zuca, cal.


c) Verbos ( = sich betrinken)

alcoolizar-se embebedar-se emborrachar-se
embriagar-se empielar-se empifar-se
empiterar-se encatrinar-se enfrascar-se
engrossar-se etilizar-se inebriar-se
pingar-se toldar-se


d) Expressões idiomáticas

apanhar uma borracheira beber mais uma lágrima
beber que nem uma esponja beber um copo
emborcar uma bebida estar a meio pau
estar bêbado que nem um cacho estar bêbado que nem um odre
estar com os copos estar com os púcaros
estar entre as 10 e as 11 estar tem-te-não-caias
molhar a palavra não poder fazer o quatro
não se aguentar nas tíbias não se poder ter em pé
não se poder ter nas canetas ter bom vinho (einen gutartigen Rausch haben)
ter um grão na asa


2. Cabeça

bestunto bola cabeçorra
cachimónia, fam. cachola caixa de pirolito, fam.
coco, cal. cuca, bras. mona, fam.
pinha, cal. testo tola


3. Caminho

alcanchal, prov. atalho avecla, arc.
azinhaga caleja, prov. calha
canada carreira carreiro
carril corgosta córrego
quelha senda trâmite, o fig.
trilho vereda


4. Cansado

abatido acabado arrasado
derreado desfalecido esfalfado
esgotado estafado estoirado, cal.
exausto extenuado farto, fig.
fatigado gasto lasso
partido, fam. pisado, fig. prostrado
rebentado, fam. trespassado


Expressões idiomáticas para "estar cansado" (a = fisiol., b = psicol.)

estar aos tombos (a) estar com os bofes de fora (a)
estar de rastos estar nas lonas
estar com os nervos à flor de pele (b) estar com os nervos em franja (b)
não poder com uma gata pelo rabo (a) não se aguentar nas tíbias (a; vgl. 1.d)
não se poder ter em pé (a; vgl. 1.d) não se poder ter nas canetas (a; vgl. 1.d)
ter a cabeça em água (b)


5. Carvalho

alcornoca (alcornoque) Korkeiche
alvarinho Stieleiche
azinheira Steineiche
azinho Holmeiche
brinho Stieleiche
carrasco Kermeseiche
carrasqueiro Kermeseiche
carvalheira (-o) kleine Eiche
carvalhão anão Zwergeiche
carvalho negral filzblättrige Eiche
carvalho português lusitanische Eiche
cerquinho lusitanische Eiche
chaparro junge Korkeiche
montado Eichenhain
querco Eiche
roble, o Eiche
sobreira (-o) Korkeiche
sobro quercus suber (Korkeiche)
sovereiro Korkeiche
touça Eichenhain


6. Citrinos

bergamota cidra (limão grande) clementina
laranja limão tanja
toranja


7. Colectivos de animais

(1 = abelhas; 2 = bestas de cargo; 3 = bois/vacas; 4 = cabras; 5 = cães; 6 = camelos; 7 = lobos; 8 = ovelhas; 9 = pássaros; 10 = peixe; 11 = porcos)

alcateia (7) bando (9) cabrada (4)
cáfila (6) cainça (5) cainçada (5)
cainçalha (5) canzoada (5) cardume, o (10)
o enxame (1) fato (4) manada (3)
matilha (5) rebanho (4,8) récua (2)
vara (11) vezeira (3,4,8; comunitário)


8. Colina

cabeço cerro o cole, arc.
cômoro corcovo (-a) moroiço
morro outeiro riba
viso


9. Curral

1. cães: o canil, casota
2. cavalos: cavalariça, cocheira, estábulo, estrebaria
3. galinhas: capoeira, poleiro
4. ovelhas: aprisco, cabana, ovil, redil
5. porcos: chavascal, chiqueiro, corte, cortelho, pocilga


10. Estar em dificuldades

a) estar atrapalhado / aviado / lixado / quilhado / tramado
b) estar (ver-se) à rasca / às aranhas / em apuros / em maus lençóis / em palpos de aranha / entre a espada e a parede / entregue à bicharada / numa alhada / numa camisa de onze varas / numa enrascada / num beco sem saída
c) andar aos papéis (aos trapos) (= dificuldades financeiras) / andar na rua da amargura / passar as passas do Algarve / ter as barbas a arder


11. Dinheiro

bagaço, pop. bagalhaço, pop. bago
brocha cabedal, pop. cacau, cal.
capim, cal. caroço, cal. cascalho (=moedas), fam.
carcanhóis, pop. chavo cheta, cal.
cobres, os fam. os conques, prov. coroas, fam.
guita, cal maquia, fam. massa, fam.
milho, fam. miúdos (=trocos), fam. níqueis, masc., fam.
pasta, cal. patacas, fam. patacos, fam.
pau (escudo), pop. pilim, o cal. teca
tusto/tuste (=tostão) o vil metal, fam.


12. Embarcações

andaima, prov. arco (kl. Fischerboot) arrastão, o
bacalhoeiro baleeira barcaça
barco a remos barco a vela barco de borracha
barco dos pilotos barco pneumático bateira
batel, o batelão, o bergantim, o
bimbá, a bote, o brique, o
buque, o butaneiro calão, o
canoa catraia chata
cruzador cruzeiro dorgo
dori, o escaler, o escuna
falua faluca falucho
fragata gaivota galé, a
galeota gasolina, o gôndola
iate, o junco lancha (salva-vidas)
lugre, o mióparo, arc. moliceiro
mulota neta, prov. paquete, o
patacho petroleiro polaca
porta-aviões, o rabão, o rabelo
ralo rebocador saveiro (-a), prov.
submarino traineira turca
varina vedeta veleiro
xaveco


13. Escuridão

cerração, a escureza escuridade, a
escuro negror, o negrura
noite, a obscuridade, a tenebror, o lit.
tenebrosidade, a treva(s)


14. Estúpido

a(r)vorado acanhado acéfalo
alarve alimária aluado
alvar amalucado animal
aparvalhado apoucado arara
asinino asnal asnático
asno atoleimado azelha
azêmola azoratado bacoco
bajoujo bana banaboias
banana, cal. banazola, cal. basbana, prov.
bate-orelha bebe-água, prov. bernardo
besta bestiaga bimbo, cal.
bobo boçal bordalengo
bronco bsbaque burgesso, cal.
burreco burro cabeça de alho porro
cabeça de unto calhordas, cal. calino
camelo canoco, prov. careta, bras.
cavalgadura cepo chalado, cal.
chalupa, cal. chanfrado, cal. choné, cal.
doido endez espantado
estafermo estólido estupor
furreta gágá gebo
gira-pataca, cal. bras. idiota ignaro, lit.
ignorante insensato insipiente
jumento lento lerdaço
lerdo lorpa lorpo
louco lucas, cal. madeiro
maluco marado marreta
matarroano matias matusca, bras.
mentecapto, lit. mocão mono
nabo natércio néscio, lit.
nhurro obtuso orelhudo
otário pacóvio palerma
palheirão, pop. palonço palúrdio
panal panfúcio papa-açorda
papalvo papa-moscas parolo, prov.
parvo parvoíde pascácio
pasmado paspalho patau
patego pateta pató
pé de chumbo peco pírulas
rombo rude sandeu
sebastião simplório tacanho
tanso tapado tarouco
telhudo toleirão tolo
tonto tronco trouxa
xéxé zaruca zuca, cal.


Expressões idiomáticas

faltar um parafuso a alg. não estar com os cinco bem medidos
não jogar com o baralho tudo não regular bem da cachimónia
não ter os cinco alqueires não ter os parafusos bem apertados
ser destituido de mioleira ser espúrio de sanidade mental
ter falho de dotes cerebrais ter macacos no sótão
ter sêmeas no toutiço


15. Fugir

abalar, fam. alvorar, pop. arredar-se
arvorar cavar, cal. debandar
desaperecer desarvorar descampar
desertar escapar escapulir-se
esquivar-se evadir-se furtar-se
homiziar-se, jur. pirar-se, cal. pisgar-se, cal.
raspar-se, cal. safar-se, fam. salvar-se
soltar-se sumir-se tingar-se, cal.
zarpar


Expressões idiomáticas

andar a nove / a toque de caixa / com o gás tudo / na gasosa / na guita / na mecha / na patanisca
bater a asa / a bota
dar à sola / aos calcanhares / às canetas / às de vila-diogo / às flautas / às gâmbias
fazer-se à malta
levantar ferro
levar fogo no rabo / sebo nas botas / sumiço
passar as palhetas
pôr-se a milhas / na alheta / nas gáspias / ao fresco


16. Grupo de pessoas (multidão)

abada (15-20 pessoas) ajuntamento arraia miúda
banda, pej. cambada, pop. canzoada
carreiro (em fila) caterva choldra, pej.
chungaria, cal. chusma, pej. corja, pej.
escumalha, pej. fula gente (fem.) aos montes
hoste, a leva magote, o
malta mar de gente maralha
matula uma mó mole, a
um montão pandilha, pej. pagode, o
plebe, a pej. povo povoléu
povoréu, o púrria, pej. ralé, a pej.
récua, pej. ror, o súcia, pej.
tropa fandanga tropel, o turba
turbamulta vulgo


17. Mandar alg. embora

mandar alg. à fava / à merda / à missa / abaixo de Braga / àquela parte / bugiar / passear / pentear macadaos / ver se chove


18. Orgulho (1), soberba (2)

alarde, o (2) altania (1,2) altivez, a (1,2)
altiveza (1,2) amor-próprio (2) bazófia (2)
brio (1) cagança, cal. (2) chibança (2)
desvanecimento (1) embófia (2) empáfia
fanfarronada (2) farroncas (2) filância, lit. (2)
fumos (1,2) imodestia (2) inchação, a (2)
insolência (2) jactância (2) ostentação, a (2)
peneiras (2) pesporrência, lit. (2) presunção, a (1)
proa, cal. (2) prosápia (1) pundonor, o (1)
superioridade (1,2) timbre, o (1) ufania (1,2)
vaidade (2) vanglória (2)


19. Patifes/ malfeitores

(1 = mentiroso, 2 = ladrão, 3 = pessoa vil)

aldrabão, o (1) amigo do alheio, euf. (2) baldrogueiro (1)
bandalho (3) bargante, o (3) bera(s), o cal. (3)
bigorrilha(s), o (3) biltre, o (3) birbante, o (3)
bisbórria(s), o (1) bisca, fam (3) criminoso (3)
embusteiro (1) escroque, o (3) estúrdio (3)
facínora, o (3) falpórrias, o cal. (1,3) finório (1)
fiteiro (1) gabiru, o (2,3) galfarro (2,3)
gandaeiro (2,3) gandulo (1) larápio, euf. (2)
malandreco (3) malandrim (3) malandro (3)
malfeitor (3) marau, o (1,3) mariola, o (1,3)
marmanjo (3) maroto (3) matulão, o (3)
meliante, o (3) milhafre, o fam. (2) pandilha, o (3)
pantomineiro (1) papo furado, bras. (1) patifório (3)
pilha, o (2) pintor, cal. (1) pulha, o (3)
rato (2) ratoneiro (2) ribaldo
(má) rolha (3) sacana, o (3) sacripante, o (3)
safardana, o (1) salafrário (3) trafulha, o (1)
trampolineiro (1) trapaceiro (1) trapalhão, o (1)
traste, o (3) tratante, o (3) troca-tintas, o (1)
tunante, o (1) vadio (1,2,3) valdevino(s) (1,2,3)
velhaco vigarista, o (1) vígaro (1)


20. Porco


bácoro birre, prov. cevado
cochino, fam. cocho, prov. berrelho
gruim, o grulha, cal. leitão. o
marrã, a marracho marrancho, prov.
marranho, arc. Prov. marrano, prov. marrão, o
minante, o prov. reco suíno
tehuk (Cabo Verde) tô, o cal. varrão, o
varrasco


21. Sova

a) Termos gerais


amacio, euf. arraial coça
enxerto esfrega espancamento, jur.
fragatada lambada maquia, cal. euf.
panada pancada pancadaria
passa, cal. pilada, cal. porrada, cal.
sopa de bode, cal. sova surra, fam.
taina, prov. tapa-boca(s), cal. tapa-olhos, cal.
tareia tosa, cal. trepa
trolha tunda


b) Golpes especiais

açoite, o fam. arrochada biqueirada
bofetada bofetão bolacha, cal.
bolegada, prov. bordoada cabeçada
cacetada cachação cachaporrada
cajadada caldaça, prov. caldo
canada caqueirada, cal. cardo
carolo cascudo chicotada
có, o correada cotovelada
estadulhada estalada estalo
galheta gáspia marrada
mocada mosquete, o murro
nadegada nalgada palmada
palmatoada patada paulada
pera pinhão piparote, o
pontapé, o pranchada punhada
rabanada reguada ripada
safanão sinapismo, cal. soco
solha sopapo soquete, o
ta(m)pona, cal. tabefe, o tacada
tau tau toutiçada traulitada
turra umbigada vergastada


c) Verbos

açoitar amaciar arrear
arrimar, fam. azorragar bumbar
chimpar. coçar esbofetear
(d)escadeirar escovar, euf. esmocar
esmurrar espancar ferir
flagelar fustigar golpear
lanhar malhar marrar
varar verdascar vergastar
zumbar zupar zurrar
zurzir


d) Expressôes idiomáticas


amaciar o pêlo a alg. arrear à francesa
cascar no lombo chegar a roupa ao pêlo a alg.
dar uma lenha dar uma rebecada, fig.
esfregar a tromba a alg. ir à cara / às fuças / às trombas / ao focinho / ao pêlo / aos fagotes a alg.
levar (dar) para o tabaco levar no coiro
medir o costado a alg. meter os tampos dentro de alg.
molhar a sopa parecer um malho de ferreiro
pespegar um bofetão pôr a cara num bolo (pimentão)
pôr as mãos em cima de alg. pôr os ossos num feixe
pregar um estalo tratar da saúde a alg.
vibrar um soco a alg.


22. Troçar

(1 = sem ofensa; 2 = com força, mas sem grande ofensa; 3 = agressivamente, com ofensa)

a) Verbos

achincalhar (3) apodar (3) caçoar de alg., prov. (2)
chacotear (2) chalacear (2) chamar nomes (3)
chocarrear (2) chuchar com alg., cal. (2) escarnecer (3)
debicar (3) fazer pouco de alg., fam. (1) gozar com alg., fam. (1)
gracejar de alg. (1) ironizar alg. (1) mangar com alg., prov. cal. (1)
meter-se com (2) mofar (3) motejar (1)
reinar com alg. (1) ridiculizar alg. (3) palhetear (1)
rir-se de (2) surriar (2) xingar (3)
zombar de (3)


b) Substantivos

assuada apupada apupo
baile, o cal. caçoada chacota
chalaça chança chasco
chocarrice, a chufa debique, o
derriço dichote, o escarnecimento
escárnio galhofa graçola
ludíbrio mangação, a matraca
mofa momo motejo
reinação, a remoque, o ruxoxó, o
surriada vaia xingação, a
xingamento zombaria


23. Vadiar

1. andar a apanhar moscas / a jardinar / à malta / à tuna / andar ao léu / andar ao osso (=cão) / aos cucos / aos gambozinos / de braços caídos / andar na boa-vai-ela / na gandaia / na gualdinha / na moina (moinice) / na pândega / na vida airada
2. coçar o rabo pelas esquinas, fam.
3. levar uma vida flauteada
4. não fazer a ponta de um corno / nãa fazer nenhum (nada)
5. pintar os tectos ao Rossio


24. Ventos

alísio aragem, a bóreas, o lit.
borrasca brisa ciclone, o
euro, lit. furacão, o nortada
noto, lit. pé de vento, o procela, lit.
rabanada (de vento) rabo de ciclone rajada
suão, o taró, o tempestade, a
temporal, o tufão, o vendaval, o
ventania viração, a zéfiro, lit.


25. Zé-ninguém (homem miserável, sem valor)



bademeco, cal badamerdas, o cal. bardamerda, o cal.
bisbórria, o borra-botas, o cal. choninhas, o cal.
enxalmo, fam. estafermo, fam. fabiano, fam.
futre, o gebo, fam. joão-ninguém, o fam.
maganão, o fam. magano, fam. mostrengo, fig.
pacóvio, fam. parrana, o peixe miúdo
pelém, o prov. pelintra, o pindérico, fam.
pingarelho pinto calçudo, cal. pisa-papéis, o
pobre de Cristo, o fam. pobretana, o reles, o
salsaparrilha, o fam. sendeiro, ca. tunante, o
zé-quitólis, o prov.





| Seitenanfang |





Impressum         Disclaimer
.
Portugal-Post Nr. 5 / 1999